Badanie GBS w ciąży – kiedy, jak i dlaczego warto je wykonać?

GBS — co to za bakteria?

GBS, czyli paciorkowiec grupy B (Streptococcus agalactiae), to bakteria bytująca naturalnie w przewodzie pokarmowym oraz w drogach rodnych kobiety. W większości przypadków jej obecność nie wywołuje objawów chorobowych ani u osób dorosłych, ani u kobiet w ciąży. Problem pojawia się w momencie porodu, kiedy bakteria może zostać przeniesiona na dziecko. Zakażenie GBS u noworodka może prowadzić do takich powikłań jak zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a nawet sepsy.

Dlaczego badanie GBS w ciąży jest ważne?

Wykrycie nosicielstwa GBS w ciąży pozwala zaplanować odpowiednie działania profilaktyczne, które zmniejszają ryzyko zakażenia noworodka. W zdecydowanej większości przypadków bakteria nie stanowi zagrożenia dla ciężarnej, ale w trakcie porodu może przeniknąć do organizmu dziecka. Wdrożenie leczenia GBS (najczęściej polega ono na podawaniu antybiotyków w trakcie porodu) minimalizuje to ryzyko niemal do zera. Badanie w kierunku GBS jest szczególnie ważne, gdy w poprzedniej ciąży doszło do zakażenia dziecka lub gdy występowało przedwczesne pęknięcie błon płodowych.

Kiedy wykonuje się wymaz GBS?

Badanie GBS wykonuje się między 35. a 37. tygodniem ciąży. Wymaz powinien zostać pobrany zarówno z pochwy, jak i z odbytu, ponieważ paciorkowce grupy B mogą bytować w różnych częściach organizmu kobiety ciężarnej. Wybranie tego konkretnego okresu (tuż przed porodem) zwiększa szanse na uzyskanie wyniku odzwierciedlającego aktualną obecność bakterii i pozwala na podjęcie odpowiednich działań tuż przed rozpoczęciem akcji porodowej.

Jak wygląda badanie GBS?

Badanie w kierunku GBS polega na pobraniu wymazu z pochwy i odbytu. Jest to procedura szybka i bezbolesna – lekarz lub położna używa jednorazowej wymazówki, którą delikatnie przeciera przedsionek pochwy i okolice odbytu. Wymaz trafia do laboratorium, gdzie analizowana jest obecność GBS. Wynik badania uzyskuje się zazwyczaj w ciągu kilku dni. Badanie nie wymaga szczególnych przygotowań – wystarczy zadbać o higienę intymną i unikać stosunków płciowych w dniu badania.

Czy GBS wpływa na poród?

Obecność GBS nie oznacza konieczności wykonania cięcia cesarskiego. W przypadku dodatniego wyniku badania GBS lekarz podejmuje decyzję o profilaktyce antybiotykowej – polega ona na dożylnym podaniu antybiotyku w trakcie porodu. Dzięki temu znacząco zmniejsza się ryzyko przeniesienia bakterii na dziecko. W większości przypadków poród przebiega naturalnie, a zakażenia GBS u noworodków udaje się skutecznie zapobiec. Cięcie cesarskie może być rozważane tylko w wyjątkowych sytuacjach, np. przy wystąpieniu objawów infekcji.

Leczenie i zapobieganie zakażeniu GBS

Jeśli wynik badania GBS jest dodatni, kluczowe znaczenie ma odpowiednie leczenie. W trakcie porodu kobieta otrzymuje antybiotyki, które zmniejszają ryzyko infekcji u dziecka. W niektórych przypadkach konieczne jest wcześniejsze leczenie zakażenia układu moczowego lub innych infekcji związanych z obecnością GBS. Warto również pamiętać o profilaktyce, w tym odpowiedniej higienie intymnej i monitorowaniu przebiegu ciąży. Personel medyczny powinien być poinformowany o dodatnim wyniku badania, aby w dniu porodu zastosować odpowiednie procedury.

Badanie GBS jest prostą, ale niezwykle ważną procedurą diagnostyczną. Wykonanie wymazu w odpowiednim czasie pozwala na ochronę zdrowia noworodka i zapobieganie poważnym powikłaniom. Choć obecność bakterii nie wywołuje objawów u większości kobiet, jej wykrycie i leczenie mają ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa dziecka.

Bibliografia