Trichoskopia – co to za badanie i jak się do niego przygotować?

Trichoskopia — co to jest?

Trichoskopia to nieinwazyjne badanie diagnostyczne owłosionej skóry głowy i włosów, które pozwala na ocenę stanu mieszków włosowych, łodyg włosów oraz struktury naskórka. Badanie przeprowadza się przy użyciu dermatoskopu lub wideodermatoskopu o wysokiej rozdzielczości, który umożliwia obserwację ujścia mieszków włosowych, łuszczenia, zaczerwienień, zmian pigmentacyjnych oraz wszelkich innych patologii powierzchni skóry.

Trichoskopia pozwala na wczesne rozpoznanie wielu schorzeń, takich jak łysienie androgenowe, łysienie telogenowe, łysienie plackowate czy łysienie bliznowaciejące. Jest to badanie całkowicie bezbolesne, bezpieczne i nie wymaga znieczulenia, dlatego może być wykonywane również u dzieci czy kobiet w ciąży.

Kiedy warto zrobić trichoskopię?

Trichoskopia jest wskazana u osób, które obserwują u siebie problemy ze stanem skóry głowy tj. nadmierne wypadanie włosów, łamliwość, przerzedzenie lub zmiany w strukturze włosa. Wskazaniami do badania mogą być również dolegliwości takie jak swędzenie, zaczerwienienie, łuszczenie się skóry, wypryski lub łojotok.

Kontekst Profilaktyczny i Wczesne Wykrywanie

Warto podkreślić, że zaawansowana diagnostyka jest kluczowa w monitorowaniu terapii. Porównanie wyników badania przed i po wdrożeniu leczenia pozwala na obiektywną ocenę jego efektywności oraz na wprowadzenie ewentualnych modyfikacji.

Zaleca się również wykonywanie trichoskopii profilaktycznie co 2–3 lata, nawet w przypadku braku wyraźnych objawów. Badanie to umożliwia wczesne wykrycie subtelnych zmian, które nie są jeszcze widoczne gołym okiem, co znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

Jak przebiega badanie trichoskopowe?

Badanie trichoskopowe trwa zazwyczaj od 15 do 30 minut i jest wykonywane w gabinecie trychologicznym lub dermatologicznym. Trycholog przykłada do skóry głowy urządzenie rejestrujące obraz w dużym powiększeniu, który następnie analizowany jest na ekranie komputera. Całe badanie jest nieinwazyjne i nie powoduje dyskomfortu.

Trichoskopia umożliwia ocenę ujścia mieszków włosowych, łodygi włosów oraz stanu skóry głowy, co pozwala na postawienie trafnej diagnozy. Lekarz analizuje m.in. gęstość mieszków, obszary bezwłosienia, obecność łupieżu, łojotoku czy zmian zapalnych.

Szczegóły Techniczne Badania

Precyzyjna Analiza przy Zróżnicowanych Powiększeniach

Diagnostyka trichoskopowa opiera się na analizie obrazu w różnych, ściśle określonych powiększeniach. Każde z nich ma konkretny cel diagnostyczny, pozwalając na uzyskanie szczegółowego, warstwowego obrazu skóry i włosa:

Diagnostyczna Rola Oświetlenia

Nowoczesne urządzenia wykorzystują różne typy światła, które mają kluczową funkcję diagnostyczną, wykraczającą poza zwykłą obserwację:

• Światło UV (Ultrafioletowe): Jest niezbędne w precyzyjnej diagnostyce grzybiczej (np. Microsporum) oraz w ocenie warstwy łojowej skóry głowy, uwidaczniając jej nadmiar lub niedobór.
• Światło Spolaryzowane: Umożliwia szczegółową ocenę struktur naczyniowych (kapilar) oraz stopnia uwrażliwienia skóry i obecności stanów zapalnych w głębszych warstwach.

Trichoskopia a łysienie androgenowe

Łysienie androgenowe to jedna z najczęstszych przyczyn nadmiernego wypadania włosów u kobiet i mężczyzn. Trichoskopia pozwala na wczesne rozpoznanie tego schorzenia poprzez ocenę gęstości i grubości łodyg włosów oraz obecność miniaturyzacji mieszków włosowych.

 Markery Diagnostyczne Łysienia Androgenowego

W obrazie trichoskopowym charakterystyczne dla łysienia androgenowego są:

1. Różnorodność grubości włosów: Włosy o różnej średnicy łodygi w tym samym obszarze (cecha osobniczo zróżnicowanej miniaturyzacji).
2. Zmniejszona liczba jednostek włosowych: Obserwuje się znaczące zmniejszenie liczby jednostek, które zawierają 3 lub więcej łodyg włosów, co świadczy o postępującym zaniku.
3. Włosy vellus: Zwiększona obecność włosów meszkowych (vellus), czyli krótkich, cienkich i słabo widocznych włosów, które zastępują zdrowe włosy terminalne.
4. Charakterystyczne „żółte kropki”: Puste ujścia mieszków włosowych wypełnione łojem i keratyną, które stanowią pewny marker aktywności choroby i znajdują się w fazie spoczynku (kenogenu).
5. Przebarwienia okołomieszkowe: Często stwierdza się obecność przebarwień wokół ujść mieszków, które odzwierciedlają obecność toczącego się stanu zapalnego.

Wczesna diagnoza oparta na tych precyzyjnych trychoskopowych cechach pozwala na szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia i zahamowanie postępu łysienia.

Łysienie telogenowe pod lupą trichoskopii

Łysienie telogenowe to zaburzenie cyklu wzrostu włosa, w wyniku którego znaczna liczba włosów przechodzi w fazę spoczynku (telogen) i wypada. Przyczynami mogą być stres, zmiany hormonalne, niedobory żywieniowe czy przebyte choroby. Trichoskopia pozwala na rozpoznanie łysienia telogenowego dzięki analizie liczby włosów w fazie telogenu oraz obecności pustych mieszków.

W obrazie trichoskopowym obserwuje się jednorodne, cienkie włosy oraz ograniczoną obecność stanu zapalnego. W przeciwieństwie do łysienia androgenowego nie występuje miniaturyzacja włosów, co ułatwia odróżnienie obu schorzeń.

Jak przygotować się do badania?

Aby trichoskopia była wiarygodna i dała precyzyjne wyniki, należy przestrzegać kilku prostych zasad przed badaniem. Przede wszystkim nie należy myć włosów ani stosować żadnych kosmetyków do stylizacji (pianki, lakiery, olejki) na minimum 24 godziny przed wizytą. Nie powinno się również farbować włosów ani używać preparatów leczniczych bez konsultacji z trychologiem.

Jeśli pacjent stosuje leczenie dermatologiczne, powinien poinformować o tym specjalistę, aby prawidłowo zinterpretować obraz skóry głowy i włosów. Dobrze przeprowadzone badanie trichoskopowe stanowi podstawę do wdrożenia skutecznego leczenia i poprawy kondycji owłosienia.

Bibliografia