USG jamy brzusznej – na czym polega to badanie?
USG jamy brzusznej to badanie obrazowe, które wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości (ultradźwięki) do wizualizacji narządów wewnętrznych. Aparat ultrasonograficzny wyposażony w specjalną głowicę emituje fale, które odbijają się od tkanek i narządów. Następnie są one przekształcane w obraz na ekranie monitora, co pozwala lekarzowi na ocenę struktury i funkcji narządów.
USG brzucha wykonywane jest w celu diagnostyki wielu schorzeń, takich jak bóle brzucha, stany zapalne otrzewnej, tętniaki aorty brzusznej czy uszkodzenia wątroby. Jest również pomocne w monitorowaniu stanu pacjentów z przewlekłymi chorobami przewodu pokarmowego, układu moczowego i dróg żółciowych.
Jak przygotować się do USG brzucha?
Przygotowanie do badania ultrasonograficznego jamy brzusznej ma kluczowe znaczenie dla uzyskania dokładnych wyników. Lekarz zazwyczaj zaleca pacjentowi zastosowanie diety lekkostrawnej na dzień przed badaniem oraz unikanie spożywania napojów gazowanych i ciemnego pieczywa. Zaleca się również przyjmowanie środków wspomagających trawienie, takich jak espumisan.
Przed wykonaniem USG jamy brzusznej pacjent powinien być na czczo, co oznacza, że nie powinien spożywać posiłków przez co najmniej 6 godzin przed badaniem. W przypadku USG pęcherza moczowego konieczne jest wypełnienie pęcherza moczowego, co oznacza wypicie około 1–1,5 litra wody na godzinę przed badaniem.

Czy można pić przed USG brzucha i co jeść przed badaniem?
Picie wody przed badaniem USG brzucha jest dozwolone, pod warunkiem że jest to woda niegazowana. Należy unikać kawy, herbaty, soków i napojów gazowanych, które mogą powodować gazy i utrudniać obrazowanie narządów wewnętrznych. W przypadku diety nie zaleca się spożywania tłustych i ciężkich posiłków, które opóźniają proces opróżniania żołądka.
W dniu badania, jeśli USG dotyczy pęcherza moczowego, należy pamiętać o odpowiednim wypełnieniu pęcherza, co poprawia jakość uzyskanego obrazu i ułatwia diagnostykę.
Badanie USG brzucha – co wykrywa i dlaczego jest tak istotne?
USG jamy brzusznej to niezwykle istotne badanie w diagnostyce schorzeń narządów wewnętrznych, takich jak:
- Wątroba – wykrywanie guzów, torbieli, stłuszczenia wątroby czy marskości.
- Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe – diagnostyka kamieni żółciowych, stanów zapalnych i niedrożności.
- Trzustka – ocena stanu zapalnego, guzów czy torbieli.
- Nerki i układ moczowy – wykrywanie kamieni nerkowych, torbieli oraz nowotworów nerek.
- Aorta brzuszna – diagnostyka tętniaków aorty brzusznej.
USG brzucha pozwala również na ocenę obecności płynu w jamie otrzewnej, zmian nowotworowych w narządach wewnętrznych oraz stanów zapalnych przewodu pokarmowego. Wczesne wykrycie tych zmian umożliwia podjęcie odpowiedniego leczenia i poprawę rokowań pacjenta.

Ile trwa USG brzucha i jak często je powtarzać?
Badanie USG brzucha trwa zwykle od 15 do 30 minut, w zależności od zakresu diagnostyki. Jest szybkie, bezpieczne i może być powtarzane tak często, jak to konieczne. Regularne wykonywanie USG jamy brzusznej zaleca się osobom z chorobami przewlekłymi oraz tym, u których występują objawy takie jak ból brzucha, utrata masy ciała czy powiększony obwód brzucha.
Czy USG brzucha może zastąpić gastroskopię lub kolonoskopię?
Choć USG brzucha jest niezwykle przydatnym narzędziem diagnostycznym, nie zastępuje badań takich jak gastroskopia czy kolonoskopia. Ultrasonografia jamy brzusznej pozwala na ocenę struktury narządów, ale nie umożliwia bezpośredniego oglądania wnętrza przewodu pokarmowego, co jest możliwe podczas gastroskopii czy kolonoskopii.
Gastroskopia pozwala na dokładne zbadanie przełyku, żołądka i dwunastnicy, natomiast kolonoskopia jest nieoceniona w diagnostyce zmian w jelicie grubym. USG brzucha może jednak wskazać na konieczność wykonania tych badań, identyfikując nieprawidłowości, które wymagają dalszej diagnostyki.
Bibliografia
- Medyczny, K. ONKOLOGIA. Data dostępu: 17.01.2025r.
- Herman, K. (2011). Chirurgiczne leczenie nowotworów w Polsce: potrzeba czy konieczność?. Oncology in Clinical Practice, 7, 16-18. Data dostępu: 17.01.2025r.
- Shuman, A. G., Montas, S. M., Barnosky, A. R., Smith, L. B., Fins, J. J., & McCabe, M. S. (2013). Clinical ethics consultation in oncology. Journal of Oncology Practice, 9(5), 240-245. Data dostępu: 17.01.2025r.